Onze reis

De stichting Stads Trainer zette met buurtcoach Said van SOL een prachtige tentoonstelling op in Huis van de Wijk Mozaïek. Ze interviewden hiervoor 10 Marokkaanse buurtbewoners van de eerste en tweede generatie. Ze wilden hun verhalen horen over hun reis van Marokko naar Nederland. Wat had het meest op hen indruk gemaakt?

Wat waren saignante gebeurtenissen ? Naast hun verhalen die je op de tentoonstelling kan horen prijken foto’s van knappe boys met Afro en tekeningen van de avonturen. Rik Moonen, samensteller van de expo, mag trots zijn. De verhalen werden verteld rond de tafel, in een groepsproces. Waarom maakten ze die reis? Wat lieten ze achter? Hoe hebben ze een plekje gevonden in Rotterdam?

Een deelnemer liet in 1972 vrouw en twee kinderen achter. Vanuit Tetuan vertrok hij met een gids afkomstig uit zijn dorp. Zonder papieren werd veel van de reis te voet afgelegd. Er werd op een rijdende trein gesprongen en gebanjerd door de sneeuw. Ze leefden op brood, olijven en blikjes tonijn.

Een andere gesprekspartner komt in 1978 terecht in Bleiswijk en later in Berkel waar hij werkt in de kassen en overnacht in de schuur.

Hij is goed op de dansvloer. Michael Jackson is zijn idool. Hij bezocht de Rotterdamse cafés. Hij had weinig heimwee en veel Nederlandse vrienden. In die tijd waren Marokkanen bijzonder populair.

Meer verhalen

Weer een deelnemer belandt om half twee ’s nachts in Brussel en komt terecht in een theehuis waar hij een kamer huurt. Een vrouw uit Roosendaal helpt hem de Nederlandse grens over. In maart 1969 komt de volgende verteller naar Nederland. Hij had een werk contract gekregen voor Frankrijk dat kon omgezet worden in het Nederlands. Hij werkte vier jaar in de steenfabriek, het was zwaar werk. Vervolgens komt hij terecht bij de Palthe stomerij.

In 1976 kraakte hij met een vriend een huis op de Boezemweg. Hij schopte het tot beheerder van panden. Via gezinshereniging komt een ander naar Nederland en gaat werken bij de Melkunie waar ook zijn vader werkt. Daarna gaat hij kabels trekken voor televisie en wordt hij bruggenbouwer. De volgende spreker komt in 1970 naar Nederland en laat zijn ouders achter.

Hij wil een beter perspectief en mooie kleren. In Toulouse wordt hij aangehouden. Heeft hij wel genoeg geld op zak ? ‘In 1970 kwam ik naar Nederland en werd illegaal grasmaaier’ gaat het volgende verder.

Hij is vaste gast bij Double Diamond op de Kruiskade. Marokkanen waren toen heel geliefd, er was geen onderscheid. Een ander gesprekspartner zat drie dagen op zee en kwam aan in Marseille. In Nederland was nog geen werk, hij besloot dan voor de time being druiven te gaan plukken op Corsica.

Onze volgende komt binnen in Nederland op het paspoort van zijn broer. Twee jaar lang ziet hij zijn gezin niet, hij maakt contact met cassettebandjes.

Een Simca 1000

‘In 1972, vertelde een gesprekspartner, ik kwam naar Nederland. Ik ging wonen in Crooswijk en werkte in de Spaanse Polder, van de Papierrecycling naar de Melkunie. In Marokko was er geen werk en slechte gezondheidszorg.’ In 1977 kocht hij een Simca 1000 maar is niet verzekerd. Hij heeft bovendien alleen een Marokkaans rijbewijs.

Als de auto niet start, wordt hij geholpen door een Duitser die de boel in de prak rijdt. Wat hem bij blijft is de politie die bromt ’Zo, zo.’ Als zestienjarige komt een andere man vanuit Al Hoceima per vliegtuig naar Nederland, in het kader van gezinshereniging. Hij houdt van mooie kleding en bewondert de straatverlichting en de trams.

Tekeningen en foto’s ondersteunen de verhalen. Een tekening van het bos waar ze met rugzak doortrekken om de Spaanse grenswacht te ontlopen.

Tekeningen van druiven plukken, foto’s van het werk in de kassen. Een beauty met Afro kapsel. Een Elvis look foto. Een tekening van de tram en het theehuis. Een tekening van een hospitaal en van trein controle.