Tijdens het Stadsmakerscongres was er een rondleiding door ZOHO voor de deelnemers, architecten, historici, vastgoedeigenaren, gemeenteambtenaren en ontwerpers. Manager van Havensteder Mark van de... ZOHO ontvangt professionals van Stadmakerscongres

Tijdens het Stadsmakerscongres was er een rondleiding door ZOHO voor de deelnemers, architecten, historici, vastgoedeigenaren, gemeenteambtenaren en ontwerpers. Manager van Havensteder Mark van de Velde vertelde hoe de omgeving van leegstaande panden, criminaliteit en verwaarlozing, in de jaren ’90 door de corporatie grotendeels werd opgekocht. Besloten werd het gebied het karakter te geven van creatieve industrie, wat de huidige gebruikers helemaal waargemaakt hebben. Marije Faber, projectontwikkelaar van Havensteder voor de gebiedsontwikkeling van het Zomerhofkwartier (ZOHO), schetst in het stampvolle kantoor van ZOHOcitizens hoe de eerste fase vanaf 2009 tot nu met de nieuwe ondernemers succesvol is verlopen.

‘We mogen er best trots op zijn.’ Havensteder mag van de politiek geen grootschalige gebiedsaanpak meer realiseren. Toch wil de corporatie de kwaliteit bewaken. In fase twee gaat het gebied naar de markt. Tijdens het verkoopproces gaat Havensteder in dialoog met de markt vanuit een aantal kernwaarden en kwalitatieve eisen. Bij het formuleren hiervan wordt nauw samengewerkt met ZOHOcitizens. ZOHOcitizens heeft haar eigen principes geformuleerd, die corporatie en gemeente scherp moeten houden.

    

Eén ontwikkelcombinatie
57.000 vierkante meter aan woningen wordt aan het gebied toegevoegd. Concreet gaat het om 450 woningen waarvan 30 procent sociale woningbouw en 20 procent middenklasse bouw. 50 procent wordt duur, horeca en detailhandel. Havensteder willen één of hoogstens twee ontwikkelcombinaties. Dat betekent dat kleinere partijen die gezorgd hebben voor waardecreatie geen zelfstandige rol kunnen spelen, ook al zijn ze wellicht goedkoper. ZOHO citizens herhaalt nog eens haar principes: experimenteel, betrokken, gemixt en duurzaam.

Vooral op duurzaamheidsgebied raden de deelnemers aan concrete aanbevelingen te maken, zoals het behoud van het betonskelet van de huidige gebouwen. Gerefereerd wordt ook naar de geschiedenis waarbij de Zomerhofstraat en de Teilingerstraat brede boulevards waren met woonwerkgebouwen. Geschetst wordt hoe Blue City in ZOHO ontstond. Als belangrijk punt wordt gesteld de parkeereis te negeren.

    

De exploitatie
Raymond van den Broek van ZOHO citizens maakt een samenvatting van de Stadmakers bijdrage. Moet je in één pot aanbesteden? Wordt het betonnen skelet behouden? Betrek ZOHO citizens ook bij de aanbesteding en het programma, waarbinnen ook zachte waarden en lokale initiatieven een kans krijgen. Belangrijk wordt het exploitatieplan. Creatieve bedrijven leveren niet zoveel op, maar zijn wel karakter bepalend en leveren op langere termijn geld op.

Corporatie en Gemeente kunnen ook hun nek uitsteken. Wat  is de lat? Wat moet de minimale opbrengst zijn? Leg het ecosysteem vast voor ondernemers. Zorg voor goedkope ruimte voor starters en voor doorgroei ruimte. Maak je eisen concreet en meetbaar. Definieer de minimum opbrengst en beoordeel de rest op kwaliteit. Betrek ZOHO citizens ook bij het selectieproces.