Stadspark Tuin van Noord open

Roy Bijhouwer van Atelier Quadrat staat  ons te woord. Roy maakte het masterplan voor de Tuin van Noord. Zijn bureau bestaat uit stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten. Quadrat werkt samen met Wessel de Jonge architecten, verantwoordelijk voor de voor de verbouwing van het gevangeniscomplex. In 2011 wonnen ze de aanbesteding, de tender. ‘We hebben bij dit project alle hoeken van de kamer gezien. Vooral de tegenslagen met de sanering braken ons op.’ De tuin van Noord is een openbare tuin.

Wie de oude gevangenis kent herinnert zich de paradijselijke tuin magnolia die gelukkig bleef gespaard.  De luchtplaats voor de mannen bestond alleen uit asfalt en beton met sportveld en urinoirs aan de zijkant. Van de verharde stukken wilde de ontwerper een hortus conclusus maken, een kloostertuin.

De grote verandering die Roy aanbracht was het verwijderen van de gang waar de gevangen hun kleren moesten inleveren. Ze kregen dan een gevangenispak en werden een nummer. Dat verleden is er uit gesloopt.

Je kan nu de tuin helemaal rondlopen en de kapel is vrij komen te staan. ‘Wist je dat de gevangen werden gescheiden door schotten en alleen naar de geestelijke konden kijken. De tuin is nu door wandelbaar en is verbonden met de Burgemeester Roosstraat en het Bleiswijkplein. De verbinding met de Zwart Janstraat volgt.

Ommuurd maar open en in de luwte
‘Wacht maar tot het voorjaar, dan zie je de grassen heesters en bolgewassen. Het is een heel gedifferentieerde tuin.’ Roy is er dankbaar voor dat de muur is blijven staan. Zo wordt het een echte hortus conclusus. ‘De 2.80 meter hoge muur die ontsnappen verhinderde wordt nu een kloostermuur die geluiden van buiten en de drukte van de stad weg houdt. De witte plinten van het complex geven een mooi effect. Oorspronkelijk waren ze bedoeld om het verstoppen van de gevangen te verhinderen.

Dit witte lint rijgt de gebouwen aan elkaar. Het is niet vanzelfsprekend een gevangenis te transformeren in een woongebouw. Je moet het erfgoed bewaren, maar het negatieve cachot gevoel verwijderen. De woningen hebben een grote open glazen serre en tegelijkertijd herinneren de tralies aan het verleden.’

Parkeren was een belangrijke zoektocht en uiteindelijk is er geen ondergrondse parkeergarage gekomen, maar worden de auto’s geparkeerd aan de achterzijde van het gerechtsgebouw.

‘Nu zijn er nog wat modderige plekken. Ik kijk reikhalzend uit naar het voorjaar. Alles wordt dan ingezaaid. Veel gaat bloeien.’